Çocuklarda Geç Konuşma Nedenleri ve Tedavisi

Çocuklar Neden Geç Konuşur?

Ülkemizde ve dünyada, özellikle çocukların konuşmaya başladıkları yaşlarda 2 ve 5 yaş arasında konuşma becerisi henüz gelişmeyen birçok çocuk bulunmaktadır. Bununla ilgili ilk akla gelen faktör ise ailelerdir. Aileler tarafından bu durum önemli görülmemekte ve “bazı çocukların daha geç konuştuğu” düşünülmektedir. Ne yazık ki, ailelerin bunun üzerinde durmaması nedeniyle, çocukta sorunlar oluşmaktadır. Çocuğun sosyal çevresi ile olan iletişimi, okuldaki başarı sıralaması ve en çok da çocuğun psikolojisi bu durumdan etkilenmektedir.

Günümüzde televizyon programları, bilgisayar gibi çevresel faktörlerin, çocukları konuşmaya daha fazla teşvik ettiğini düşünürsek, gelişimi normal olan bir çocuk için, konuşmaya başlama dönemi yaklaşık 1,5 yaşlarında başlar. Önceden 3 yaşlarında tam olarak konuşmaya başlayan bir çocuk için, şimdilerde artan bu çevresel faktörlerle konuşmaya başlama yaşı kız çocuklarda 1,5 yaş, erkek çocuklarda ise 2 yaş civarında başlamaktadır.Her ne kadar erkek çocuklarının, kız çocuklarına göre daha geç konuşmaya başladığı, cinsiyetine bağlı bir risk faktörü olarak görülse de, bütün erkek çocukları geç konuşur şeklinde düşünülmemelidir. Kız olsun, erkek olsun, eğer çocuk bu yaşlarda konuşmaya başlamadıysa, hemen bir nedeni olduğu düşünülmeli ve gerekli yardım alınmalıdır.

Geç Konuşma Sorunu Tedavisi

Geç konuşma sorunu olan bir çocuk ilk olarak bir uzman tarafından tıbbi kontrolden geçirilmelidir. İşitme ile ilgili bir problem veya beyinde oluşan herhangi bir bozukluk olup olmadığına bakılmalıdır. Çocukta gecikmiş konuşma olarak nitelendirilen bu durum, beraberinde birçok psikiyatrik sorun ve konuşma bozukluğunu da getirmektedir. Çocuktaki konuşma gecikmesi, nörolojik, duyusal, genetik ve nöropsikiyatrik bozukluklardan da kaynaklanabilir. Aynı zamanda, çocukta olan bu gecikme hiçbir neden olmadan da ortaya çıkabilir. Çocuğun düşük doğum ağırlığında doğması, erken doğması ve cinsiyeti, ailede bulunan bireylerden konuşma gecikmesi yaşamış olması riski daha fazla artırmaktadır.

Bu konuda en önemli görev, ailelerin çocuktaki konuşma gecikmesini fark ederek, en kısa sürede yardım almaya başlamasını sağlamak olacaktır.

Çocuklarda Konuşmaya Başlama Yaşı ve Geç Konuşma Tedavisi

Genellikle normal gelişen çocuklar, ilk 6 ayda heceleri çıkarır, 1 yaşını doldurduktan sonra yavaş yavaş kelimeleri söylemeye başlar, 1,5 yaşında daha fazla kelimeyi söyleyebilir ve 2 yaşına geldiğinde ise artık kelimeleri birleştirerek söyler.

Bu sıralamada ki gelişmenin gerisinde kalan çocuklar, dil ve konuşma açısından incelenmelidir. Çünkü, araştırmalara göre iki yaşında konuşmaya henüz başlamayan çocuklar için, ileri ki yaşlarında da yaşıtlarını geriden takip ettiği gözlenmektedir. Çocuklardaki konuşma gecikmesine erken dönemde müdahale edilmesi, ileri yaşlarındaki gelişim performansını daha kaliteli hale getirmektedir.

Konuşma geriliğinde çocuğun tedavisine erken başlanmasıyla, çocuk yaşıtları ile arasında olan açığını kısa sürede kapatacaktır. Tıbben bir problemi olmayan çocuklara, dil ve konuşma bozuklukları uzmanı tarafından, bazı terapiler uygulanmaktadır. İlk olarak anne – baba ile ayrıntılı bir görüşme sağlanır, çocuğun gün içindeki gelişimsel davranışları ile ilgili değerlendirmeler yapılır. Değerlendirmelerde, çocuğun hem konuşulanları anlama ( işitsel algı) yönünden, hem de sözel ifade yeteneği ( kendini anlatabilmesi) yönünden, yaşıtları ile ne kadar farkı olduğu saptanır. Yani şöyle ki; bazı çocuk karşısındakinin konuştuğunu anlamasına rağmen, kendini ifade edemez. Bunun gibi durumlarda uzman, terapilerde çocuğa nasıl yaklaşılması gerektiğini ve ailenin çocuğun gelişimini nasıl destekleyeceği açısından bir yön belirler.

Dil ve konuşma terapisi alan çocukların, kelime sayılarında artış olduğu, sosyalleşmeye başladıkları ve konuşmalarının daha anlaşılabilir olduğu gözlemlenmiştir. Bunun yanı sıra ailelerden istenen, çocukla karşılıklı sık sık konuşmak, çocuğun göz hizasında oyunlar oynamak, çocuğun konuşmayı öğrenmek için aile içinde bir modele ihtiyacı olduğundan bire bir iletişimin olması ve akranlarıyla daha çok vakit geçirmesi önemlidir.