Doğurganlığı Etkileyen Faktörler

Doğurganlığı Etkileyen Faktörler

Doğurganlığı etkileyen faktörler bazen çiftlerin daha kolay çocuk sahibi olmasını sağlarken, bazen de olumsuz yönde etki yaparak kadının gebe kalmasını zorlaştırır. Bu etkenler erkeğe ve kadına ait üreme sıkıntıları olarak tanımlanabilir. Bunlar bazen oldukça zahmetsiz bir şekilde tedavi edilirken, bazen zorlu bir tedavi süreci geçirilir. Doğurganlıkla ilgili erkeğin yaşıyla alakalı bir sıkıntı yaşanmamasına rağmen, kadınlarda doğurganlık yaşla bağlantılı olarak azalır. Kadının yaşı ilerledikçe doğurganlık özelliği azalır. Bu etken doğurganlığı direkt olarak olumsuz etkiler. Bunun yanı sıra doğurganlığı etkileyen faktörler ve bazı hastalıklar bulunmaktadır. Doğurganlık üzerinde etkisi olan unsurlar arasında eşlerin belirli süreyle düzenli bir cinsel ilişkisinin olması ve ilişkinin korunmasız olması gelir.

Doğurganlığı Olumsuz Etkileyen Faktörler

Kadının ilerleyen yaşı doğurganlık üzerindeki olumsuz etkenlerin başında gelir

• Kadının yumurtlama döneminde cinsel ilişkiye girmemesi yani cinsel ilişki sıklığının yetersiz olması
• Kadının hamile kalmasını sağlayacak erkeğin spermlerinin kalitesi ve canlılığının yetersiz olması. Spermlerin yapısı bozulmadan cinsel ilişki olmalı, her gün cinsel ilişkiden kaçınılmalıdır. Erkek spermlerinin kadının vücudunda 48-72 saat arası canlı kalması nedeniyle, her gün cinsel ilişkide bulunmak gereksizdir. Bu sperm kalitesini bozan bir unsurdur.
• Kadın ve erkeğin sigara içme alışkanlığına sahip olması halinde, yumurta ve sperm kalitesi olumsuz şekilde etkilenecektir. Bu doğurganlığı olumsuz etkileyen önemli bir unsurdur.
• Kadın ve erkeğin obez denecek seviyede kilolu olması doğurganlığı etkileyecektir. Bunun gibi aşırı derecede zayıf olmaları da doğurganlık üzerinde olumsuz bir etkidir.
• Stresli bir yaşamında içinde olanlarda doğurganlık mutlaka olumsuz etkilenir.

Doğurganlığı Olumsuz Etkileyen Rahatsızlıklar

• Yumurtalıklar ile fallop tüpleriyle alakalı olarak önceden geçirilen cerrahi girişimler geçirilmesi. Bunlar karın içi organlarda, üreme organlarında yapışıklıklara neden olarak doğurganlık üzerinde olumsuz etkide bulunur.
• Hiperprolaktinemi
• Tiroit bezinden kaynaklanan rahatsızlıklar
• Endometriozis, çikolata kisti, rahimde olan polip, miyom benzeri oluşumlar
• Yumurtlamanın olmaması ya da yumurta rezervinin azalmış olması, yumurtlamanın düzensizliği ya da bozukluğu

Özellikle kadında karaciğer, kalp, böbrek, şeker hastalığı gibi hastalıkların olması doğurganlık üzerinde etkili olabilir. Bu her kadın için aynı etkide olmaz. Fakat kadınların bir kısmının bedenleri gebe kalmak için daha seçici davranabilir. Bazı kadınlarda sorunları olmasına rağmen, doğurganlıkları olumsuz etkilenmeden gebe kalabilir. Doğurganlık çok özel bir kavramdır. Bazı kadınlarda herhangi bir sorun bulunmasa bile, psikolojik etkilerden dolayı gebelik elde edilemez. Kısırlık nedeni olarak psikolojik etkenler baskın olabilir. Anatomik yapı, genetik etkenler doğurganlıkta ön plana çıkabilir. Rahim içindeki anatomik bozukluklar, erkekteki sperm bozuklukları doğurganlığı etkiler.

Doğurganlığı Olumlu Şekilde Etkileyen Faktörler

Yukarıda sayılan olumsuz etkenlerin olmaması halinde doğurganlık üzerindeki olumsuzluklarda ortadan kalkabilir. Kadının genç yaşta olması ve dolayısıyla yumurta rezervinin yeterli olması, yumurtalıkların düzenli olarak işlev görmesi, erkeğin sperm kalitesinin yeterli olması gerekir. Bu durumda çiftlerin düzenli olarak korunmasız olarak cinsel ilişkiye girmesi halinde daha kolay gebelik elde edilebilir.

Kadınlar ve Erkekler Doğurganlıklarını Nasıl Öğrenirler?

Erkekler bu konuda daha kolay bir tespit yaptırır. Sperm tahlili ile spermlerin hacmine, yoğunluğuna ve spermin şekline bakılabilir. Testte anormal sperm sayısı % 40 altında olursa, sperm sayısı % 60 üzerinde olursa, sperm yoğunluğu 1 ml de en az 20 milyon ise, doğurganlıkları yeteri seviyede kabul edilir.

Kadınların doğurganlığını belirlemek için daha detaylı bir değerlendirme yapılmalıdır. Öncelikle tüplerinin açık olması incelenmelidir. Bu inceleme çocuk sahibi olmak isteyen kadınlara yapılır. Evli olmayanlar için bu değerlendirme yapılmaz. Bunun dışında yumurtlama düzeni ve hormonların seviyesine bakılacak testler yapılabilir. Bu şekilde kadınların doğurganlığı belirlenebilir.