Erken Doğum

Erken Doğum Nedir?

Doğumun normal şartlarda 36. hafta ve 40 hafta arasında gerçekleşmesi gerekmektedir ve bunun daha öncesinde gerçekleşen doğumlara erken doğum denilmektedir. Doğum zamanından önce gerçekleşen doğumlarda genellikle prematüre gelişmemiş bebek dünyaya gelme ihtimali çok yüksektir. Yapılan araştırmalar sonucunda gerçekleşen doğumların % 8’lik bir kısmının erken doğum olduğu tespit edilmiştir.

Erken doğum ile dünyaya gelen bebeklerde görülen prematüre bebeklerin genellikle akciğer ve diğer organları tam olarak gelişimini tamamlamamıştır. Buna bağlı olarak prematüre olarak dünyaya gelen bebeklerin yoğun bakıma alınmaları gerekmektedir, prematüre doğumlar bazı durumlarda ölümle sonuçlanmaktadır.

Doğum Eylemi Neden Erken Başlamaktadır?

* Doğum doğal süreç içerisinde kendi kendine başlayan bir durumdur ancak bazı durumlarda doktor tarafından yapılan incelemeler sonucunda anne veya bebeğin sağlık durumu göz önünde bulundurularak doğumun erken olarak başlatılması söz konusu olabilmektedir. Doktor tarafından doğumun erken gerçekleşmesi durumunda sezaryen ile veya suni sancı verilerek doğumun gerçekleştirilmesi sağlanır.

* Doğumun erken olarak gerçekleşmesine neden olabilecek bir diğer faktör ise, çoğul gebeliklerdir, bu durumda bebeğin sıvısı normalden daha fazla olur ve buna bağlı olarak erken doğum gerçekleşme ihtimali daha yüksektir. Bu durumda rahim normalden çok daha fazla gerilir ve kasılır, rahim yükünden kurtulmak için süre tam olarak dolmadan önce doğum gerçekleşebilir. Bazı çoğul gebeliklerde 36. haftanın çok daha öncesinde doğumun gerçekleşmesi söz konusudur. Genellikle çoğul gebeliklerin tekil gebeliklere oranla daha erken gerçekleşmesi normal olarak kabul edilmektedir.

* Bazı faktörlere bağlı olarak gebelik anında suyun gelmesi vajinanın koruma duvarının yıkılmasına neden olur ve bu durum bakterilerin kolaylıkla vajinadan içeri girmesine neden olarak doğumun başlamasını tetiklemektedir. Özellikle meydana gelebilecek her türlü vajinal enfeksiyon doğumun normalden çok daha erken bir dönemde gerçekleşmesini sağlamaktadır.

* Erken doğumu tetikleyen faktörler içerisinde yer alan bir diğer durum ise, plesentanın doğum kanalını kapatmasıdır. Plesentanın rahimden erken ayrılması durumu doğum eyleminin erken başlamasına neden olacaktır.

* Erken doğumun bir diğer nedeni ise sosyal ve ekonomik şartlar olarak değerlendirilmektedir. Anne adayının hamilelik sürecinde yeterli oranda beslenememesi yaşadığı coğrafi bölgede yer alan olumsuz faktörler, anne adayında görülen anemi gibi ciddi rahatsızlıklar, sigara ve alkol tüketimi gibi faktörlere bağlı olarak doğum eylemi normalden çok daha erken başlamaktadır.

Doktor Kararıyla Gerçekleştirilen Erken Doğum

Genellikle erken doğumların belirli bir oranda gerçekleşme oranı doktor kararıyla gerçekleşmektedir. Burada özellikle anne ve bebeğin sağlıklı gelişiminde bir problem ile karşı karşıya kalındığında doğumun başlatılması doktor tarafından gerçekleştirilmektedir.

Özellikle anne adayının tehlikede olduğu tespit edilecek olursa doğumun suni sancılar ile veya sezaryen ile gerçekleşmesi durumu söz konusu olur. Bunun yanı sıra anne adayının aşırı kan kaybettiği durumlar veya kalp rahatsızlıklarıda erken doğumun gerçekleşmesi için geçerli faktörlerdir.

Bazı durumlarda ise doktor tarafından fetüsün rahim içinde yaşayabilmesi mümkün görülmemektedir ve bu gibi durumlarda da doktor kararıyla erken doğum gerçekleştirilmektedir. Özellikle bebeğin oksijensiz kalma ihtimali erken doğum için en önemli faktörlerden bir tanesidir.

Erken Doğum Belirtileri Nelerdir?

* Erken doğum anne adayları tarafından çeşitli belirtiler ile tespit edilebilen bir durumdur ve özellikle rahim kasılmaları ile kendini belli etmektedir. Rahim kasılmaları olmadığı sürece rahim ağzı açılmayacağından, rahim kasılmalarının gerçekleşmesi gerekmektedir ve rahim kasılmaları gerçekleştiği andan itibaren erken doğumun gerçekleşeceği tespit edilebilmektedir.

* Erken doğum belirtisi olan rahim kasılmalarını tespit edebilmek için elleriniz ile karnınıza dokunun ve avcunuzun alt kısımlarında rahminizin toplanıyor gibi olması durumunda erken doğum gerçekleşecek demektir. Burada önemli olan kasılmaların süreleri ve sıklığıdır. 1 Saat içerisinde 4 kez veya daha fazla görülen kasılmalar gerçekleşiyorsa acilen doktorunuza başvurmanız gerekiyor demektir.

* Erken doğumun diğer belirtileri ise, pelviste bulunan kasılmalar ve adet sancısına benzeyen sancı ve kasılmaların yaşanma durumudur. Ayrıca pozisyonunuzu değiştirdiğiniz halde geçmeyen bel ağrıları, bunun dışında vajinal akıntıların şeklinin değişmesi ve fazlalaşması erken doğumun habercisi olarak bilinmektedir.

Saymış olduğumuz bu belirtilere ek olarak kasılmalar gerçekleşiyorsa doğum gerçekleşmek üzere demektir ve acilen doktora başvurmalısınız.

Erken Doğum Tehdidi Riski Nasıl Önlenir?

Erken doğum tehdidi riskini önleyebilmenin tek bir tedavisi bulunmaktadır ve bu tedavi sonucunda doğum eyleminin dondurulması söz konusu olmaktadır. Özellikle hamilelik boyunca kullanılmakta olan çeşitli vitamin takviyeleri ve rutin ilaçların erken doğum belirtilerini gizlediği gözlemlenmiştir. Bu durumda erken doğum riski bulunan anne adaylarının kullandıkları ilaçlar göz önünde bulundurularak daha detaylı bir kontrolden geçirilmeleri gerekmektedir.

Erken doğuma karşı doğum eylemini durduran tedaviye tokoliz adı verilmektedir ve özellikle erken doğum söz konusu olduğunda prematüre bebeklerin dünyaya gelme olasılığı bulunacağından, kesinlikle prematüre bebeklerin bakılabileceği nitelikte bir hastaneyi tercih etmelisiniz.

Bunların dışında anne adayının sebepsiz yere kanamasının bulunması ve benzer pek çok rahatsızlığa karşı fetüsün oksijensiz kalması ve olumsuz bir durumun söz konusu olması durumunda bebeğin sağlığı ümitsiz olacak olursa doktorun bazı durumlarda bebeğe anne karnında müdahale etme ihtimali bulunmaktadır, bu nedenle erken doğum hemen başlatılmayabilir.

Genellikle hamilelik 36. haftasını geçtikten sonra ve anne adayının rahim ağzı açıklığı 4 cm üzerine ulaştıktan sonra erken doğum tedavisi uygulanmaz ve doğum doğal haline bırakılmaktadır.

Erken Doğumu Durdurucu Tokoliz Uygulaması

Erken doğumu durdurucu olan tokoliz tedavisinde genellikle rahim kasılmalarını önleyici farklı ilaçlar kullanılmaktadır. Bu tedaviler ağız yoluyla veya damardan gerçekleştirilmektedir. Bunun dışında tedaviye yardımcı olması açısından anne adayına akciğer geliştirici iğne tedavisi uygulanmaktadır. Bu kortizon hormonu ile sağlanmaktadır ancak çok az bir etkisi bulunuz ve çok az miktarda verilmektedir. Bu tedavi şekli bebeğin erken doğumu gerçekleşecek olursa akciğer gelişimine katkı sağlamak ve erken doğum ihtimalinde bile dünyaya bağlı kalarak yaşayabileceği gelişime ulaşmasını sağlamaktadır.

Erken Doğum Önlenebilir mi?

Erken doğum faktörleri belirlendikten sonra doktor kontrolünde giderilmesi ve gerekli tedavilerin başarıya ulaşması sonucu sağlık düzeyi eski seyrine ulaşan anne ve bebeklerde erken doğum riski azaltılmış ve bertaraf edilmiş olur.

Erken doğum riski normal kadınlara oranla çok daha fazla olan anne adaylarının kontrollerinin sıklığını çok daha fazla arttırmaları gerekmektedir.