Gebelik ve Diyabet

Diyabet (Şeker) Hastalığında Gebelik Süreci

Gebelik, bir kadının en önem vermesi gereken dönemlerden biridir. Doğru ve sağlıklı geçirilen bir gebelik dönemi hem annenin hem de bebeğin fiziksel ve psikolojik sağlığı açısından oldukça önemli bir yere sahiptir. Gebeliğin daha güvenli bir şekilde geçmesi için önem verilmesi gereken en önemli şey annenin bilinçli hale gelmiş olmasıdır. Annenin “annelik sorumluluğu” adı altında alacağı tedbirler, yaptıracağı tahliller ve tedaviler gebelik döneminin daha güvenli, sıkıntısız ve sağlıklı geçmesi için atılmış bir adım olacaktır.

Diabetes Mellitus diye adlandırılan diyabet hastalığı (şeker hastalığı) gebelikte sık karşılaşılan bir durum haline gelmiştir. Şeker hastalığını iki farklı dalda incelemek mümkün olmaktadır.

1. Gebelik döneminde ortaya çıkan diyabet (şeker hastalığı)
2. Diyabet hastalığı bulunan kişilerin gebelik dönemi

Bu farklı durumlarda ortak özellik mevcuttur. Bu ortak özellik gebelik döneminde kan glikozunun yüksek olacağıdır.

Gebelik Şekeri Nedir?

Eğer kişideki şeker hastalığı gebelik döneminde ortaya çıkmışsa, bu duruma “gestasyonel diyabet” ve “gebelik diyabeti” adları verilir. Bazı durumlarda şeker hastalığı hamilelikten önce herhangi bir belirti vermez. Hamilelik döneminde ise ortaya çıkan şeker hastalığı kan glikozunun yüksek olmasına neden olur. Gebelik şekerinin görülme oranı %1 – 4 arasındadır. Bu oran, Türkiye’de 15 – 25 bin diyabetli annenin doğum yaptığı anlamına gelmektedir.

Diyabet Hastalarının Gebelik Sürecinde Bebek Nasıl Etkilenir?

Eğer anne adayı gebelik şekeri ve şeker hastalığı hakkında yeterli bilince sahipse, bu konuda gerekli önlemleri almışsa ve doktoruyla birlikte doğru tedavi yöntemini uygulamışsa bebek, sağlıklı bir şekilde dünyaya gelebilmektedir. Ancak bu noktada annenin rolü büyüktür. Bu süreç içerisinde annenin düzenli ve sağlıklı beslenme alışkanlığı kazanması gerekir. Doktorun tavsiye ettiği ilaçların, aktivitelerin doğru uygulanmasına özen göstermek gerekir. Doktor tavsiyesi olmadan herhangi bir uygulama yapılmamalıdır.

Gebelik Sürecinde Diyabet Hastalığının Taşıdığı Risk Faktörleri Nelerdir?

Gebelik sürecinde diyabet hastalığı durumunu tetikleyen bazı risk faktörleri mevcuttur. Bu faktörler genetik ya da çevresel faktörler olabilmektedir. Bunlar aşağıda sıralandığı gibidir;

• Aile içerisinde şeker hastalığının geçmişi,
• Anne adayının yaşı,
• Anne adayının kilosu,
• Anne adayının daha önceki gebeliklerde yaşadığı risk faktörleri,
• Tekrarlayan düşük durumu,
• Daha önce 4 kilonun üzerinde bebek doğurmuş olmak,
• Sakat bebek doğurmuş olmak

Gebelik Sürecinde Diyabet Hastalığının Belirtileri Nelerdir?

Eğer kişide gebelikten önce şeker hastalığı varsa doktoruyla bu durumu konuşarak gerekli önlemleri almış olması gerekir. Bunun yanı sıra bir de gebelik döneminde şeker hastalığı ortaya çıkmış olan kadınlar vardır. Hamile olan çoğu kadın gebelik sırasında ortaya çıkan şeker hastalığını önceden fark etmeyebilir. Ancak bazı belirtiler ortaya çıkabilmektedir. Bu belirtiler aşağıda sıralandığı gibidir;

• Susuzluk hissi,
• Çok fazla su tüketmek,
• İdrar yapma hissi,
• Geceleri daha fazla idrara çıkma hissi,
• Çok fazla idrara çıkmak,
• Yorgunluk,
• Kilo kaybı,
• Çok fazla yemek yemeğe rağmen yeterince kilo alamamak,
• Tekrarlayan idrar yolu enfeksiyonları 

Gebelik Döneminde Kan Şekeri Düzeyi Hangi Seviyede Olmalıdır?

Tüm gebeliklerde hedeflene kan düzeyi seviyeleri vardır. Diyabet hastalığı olan hamile kadınların bu seviyelere daha fazla önem vermesi gerekmektedir. Gebelik döneminde kan şekeri düzeyi aşağıdaki gibi olmalıdır;

• Kahvaltıdan önce, 60 ila 90 mg/dL,
• Öğle yemeği ve akşam yemeğinden önce, 60 ila 105 mg/dL,
• Yemeklerden 2 saat sonra (toklukta), en fazla 120 mg/dL değerleri arasında olmalıdır.

Gebelik Sürecindeki Diyabet Hastalarının Tedavisi Nasıl Olmalıdır?

Diyabet hastalarının en çok dikkat etmesi gereken konu beslenme düzenidir. Doktor tavsiyesiyle hazırlanmış, dengeli ve sağlıklı bir beslenme düzeniyle kan şekeri düzeyini normal aralıklarda tutmak mümkün olmaktadır. Doktor önerileri hiçbir zaman göz ardı edilmemelidir.