Çocuklarda Tik ve Takıntılar

Tik,kasların istemsiz olarak kasılması olarak tabir edilir. Ancak tikler kendiliğinden düzelebilir. Tikler geçici tikler ve kalıcı tikler olmak üzere ikiye ayrılır kalıcı tiklere kronik tikler de denir. Çok çeşitli tiklerle karşılaşabilirsiniz. Göz kırpma, boğaz temizleme, bileği sürekli hareket ettirme, burun kıvırma, dudak büzme, ağzı şaplatma, ağızdan sesler çıkarma bu sayılan tikler arasında bilinçli yapılanlar da vardır onlara da takıntı adı verilir ancak toplumumuzda takıntı ve tik hemen hemen aynı anlamlarda kullanılır.  Aynı olmasa da aralarında ciddi ilişki vardır.

 

Takıntı, zihinde istenmeyen düşüncelerin oluşması, çeşitli hayal, tutku ve dürtülerin oluşmasıdır.

Takıntının tanımı bu şekildedir. Ancak bu düşüncelerle mücadele ederken de tik benzeri istenmeyen hareketler ortaya çıkar bu davranışlara da takıntı denir ya da “takıntı olmuş” “hep aynı hareketi yapıyor” gibi cümlelerle ifade edilir. Bu davranışların yapılma nedeni ise kişinin kendini rahatlatmak istemesi, kafasındaki düşüncelerden uzaklaşmak istemesidir. Takıntı nedenli davranışlar aslında kişi için bir çıkış yolu olarak görülmektedir.

 

 

4 yaşından itibaren tikler görülse de en yoğun görüldüğü dönem 6-7 yaş arasındadır. Bu dönemde görülen tiklerin önemli bir kısmı geçici tiklerdir.  Her sağlıklı 20 çocuktan 3’ünde tik görülür.  Erkek çocuklarında tik oluşumu daha sık gözlenir.

 

Tiklerin genetik nedenleri de olabilir. Ailede tik varsa tik eğilimi artar. Ancak asıl nedenler psikolojiktir. Tikler, çocuğun iç dünyası ile yakından ilişkilidir. Çocuğun korkuları, heyecanları, ürküntüleri çocukta tiklere neden olabilir.

 

Tik oluşumu genelde kaygılı, naif, tedirgin çocuklarda meydana gelir. Kendini ifade etmesine izin verilmeyen, şiddet gören, aile içinde baskı gören, anne babası kuralcı olan temizlik vb. konularda aşırı titizlik gösteren aile yapılarında tik eğilimi artar. Ancak çocuğunuzda tik varsa bu sizin az önce saydığımız kötü özelliklere sahip bir aile olduğunuzu göstermez.  Ancak bu tavırlar tiklerin gelişimine etkili  olur.

Bazen  anne baba ve öğretmenlerin taklit edilmesi de tike neden olabilir. Bazı yaralar, ameliyat vb. sağlıkla ilgili sıkıntılar da tik gelişimine neden olabilir. Yanağını sivrisinek ısıran çocuk sürekli yanağını kaşıyabilir. Çünkü sivrisinek canın yakmış orada bir yara oluşmuştur. O yarayı kaşıyınca kendini iyi hisseder. Bir süre sonra yanak kaşıma hareketi kalıcı hale gelebilir.

5-6 yaş civarında çocuklarda ölüm korkusu ya da anne babayı kaybetme korkusu yoğun olarak görülür. Bu tür durumlarda çocuk bu korkuyu gün boyu zihninde tutar en ufak bir hatırlatıcı çocuğun aklına ölüm korkusunun gelmesine neden olur. (Çocuklarda ölüm korkusu ayrı bir makalenin konusu sitemizde yakında paylaşacağız) çocuğun aklına ölüm korkusu geldikçe titizlik temizlik takıntısı vb gelişir. Mesela çocuk ağzı bir yere değdiğinde annesine sorabilir. Günde 40 – 50 defa ağzım koltuğa değdi bir şey olur mu diye sorabilir. Ya da avucumda kıl var, ağzımda kıl var diyebilir. Bütün bunlar ölüm korkusunu bastırmak için yapılan davranışlardır. Ya da başka bir korkuyu… Kısacası iyi bir gözlem yapan anne baba çocuğun duygularını anlayabilirse tik ve takıntıların nedenlerini de çözebilir.

Genellikle 3-4 yaşından evvel tik görülmez 4 ve 7 yaş arasında görülen tiklerin yüzde90’ı geçicidir.

 

Tik ve Takıntılarla Baş Etme Yolları  ve Tik Tedavisi

 

Tik Tedavisi