Gebelikte Böbrek Taşı Tedavisi

Gebelikte böbrek taşı tedavisi oldukça zorlu bir süreç olup hem anne adayına hem de bebeğe zorluklar çıkarmaktadır. Gebelikte görülebilen böbrek taşı sorunları için Özel Erciyes Kartal Hastanesi üroloji doktorlarından Op. Dr. Bekir KENAN Bey’den bazı bilgileri size aktaracağız.

Gebelikte anne adayında hem fiziksel hem de ruhsal değişimler görülmektedir. Anne adayının gebe kalmadan önce mutlaka böbrek taşı kontrolü yaptırması gerekir. Gebelikte hormon artışı nedeniyle böbrekler taş oluşumu daha fazla görülmektedir. Özellikle progesteron hormonu,  rahim idrar yollarına baskı yaparak idrarın beklemesine neden olur. İdrarın içerisindeki kristallerin böbreklerde birikmesine ve taş oluşmasına hatta taş varsa onların yerinden oynamasına sebep olmaktadır. Gebelikte idrar yollarında enfeksiyon daha sık görülmektedir. Tedavisi geciken böbrek taşında şiddetli ağrı, enfeksiyon ve erken doğum gibi riskler yer almaktadır.

Böbrek taşı tedavisinde taşın nerede olduğunu bulmak için direkt grafi (röntgen) ve ultrason kullanılmaktadır. Eğer taşın yeri bulunamazsa tomografi kullanılmaktadır. Gebelik sürecinde tomografi ve röntgen kullanılmamaktadır. Bunların yerine MR ürografi tetkiki kullanılmaktadır. Gebelikte taşın boyutu 5 mm ve daha küçük ise ve başka bir sorun yoksa ilaç tedavisi ve uygun antibiyotik kullanılarak taş düşürülmektedir. Küçük taşlarda ilaç tedavisi çok daha etkili olmaktadır. Eğer taş 5mm’den büyükse ve idrar kanalında tıkanma yaşanıyorsa üreteroskopi ile taş çıkarılır ve doğuma kadar vücutta kalacak ince bir tüp yerleştirilir. İnce tüpün kalmasının sebebi idrar tıkanıklığının giderilmesi ve böbrek taşının tekrar olmasının engellenmesi için kullanılmaktadır.

Gebelikte Böbrek Taşı Belirtileri Neler?

• Tek tarafta oluşan böbrek ağrısı
• Böbreklerde şişkinliğin görülmesi
• Bulantı ve kusma şikâyeti
• Sürekli tuvalete gitme ihtiyacı ve idrarın olduğunu zannetme
• Bel ve kasık ağrılarının sıklıkla yaşanması

Bu belirtiler gebelikte böbrek taşı olduğunun göstergesidir. Ancak hamilelikte sıklıkla yaşanan bu sorunlar böbrek taşı ile karıştırılmamalıdır. Eğer bu belirtileri görüyorsanız doktorunuz ile görüşerek tanı koymasını isteyebilirsiniz.

Hamilelikte Böbrek Taşı Tanısı Nasıl Konur?

Hamilelikte böbrek taşı tanısı biraz zor olsa da günümüzdeki teknoloji ile birlikte daha kolay saptanmaktadır.  Genellikle direkt grafi (röntgen) kullanılırken, hamilelerde bu yöntem uygulanmamaktadır ve bunun sebebi x ışınlarının bebeğe vereceği zararlardır.  Ultrasonda bir başka yöntemdir ve ultrasonda taş görülmezse MR ürografi (manyetik rezonans ürografi) uygulanmaktadır.

Hamilelikte böbrek taşı tanısı bu yöntemler ile konulmaktadır. Hamilelikte önce mutlaka taşın olup olmadığı kontrolü yapılmalıdır.

Gebelikte Böbrek Taşı Nasıl Tedavi Edilir?

Gebelikte ilk olarak taşın büyüklüğü önem taşımaktadır. Böbrek taşı 5mm ve altında ise ilaç tedavisi uygulanır ve az dozda antibiyotik de kullanılmaktadır. İlaç tedavisi işe yaramadıysa, taşa müdahale edilmektedir. Eğer gebe anne adayının anestezi almasında bir sorun görülmüyorsa lazer taş kırma işlemi uygulanmaktadır. Lazer taş kırma işlemini uzman bir doktor yapmalı ve ince ayrıntılar uygulanmalıdır.

Gebelikte Böbrek Taşı Bebeğe Zarar Verir mi?

Gebelikte böbrek taşının risklerine göre değişmektedir. Eğer anne adayında böbrekler şişer ve enfeksiyon var olursa acil müdahale gerekebilir. Anne adayında böbrek şişmesi ile birlikte yüksek tansiyonda görülebilir ve hem anne adayının hem de bebeğinin hayati riskler taşımasına sebep olabilmektedir. Geciktirmeden tedavisi uygulanmalı ve anne adayının gözetim altına alınması gerekir.

Hamilelikte Böbrek Taşı Ağrısına Ne İyi Gelir?

• Anne adayı mutlaka bol sıvı tüketmelidir. Günde en az 8 bardak su tüketmesi, böbreklerin çalışmasına ve taşın ilerlemesine büyük katkı sağlar.
• İdrar söktürücü özelliğe sahip olan limon suyu kullanılmalıdır. Su içine karıştırılarak veya limonata yaparak tüketilmelidir.
• Böbrek ağrısı genellikle tek taraflı hissedilir. Ağrı hissedilen bölgeye sıcak kompres uygulanarak ağrı hafifletilebilir.
• Böbrek ağrısına iyi gelen diğer bir yöntem ise ayakların sıcak tutulmasıdır. Ayakların üşümesi ağrının daha fazla görülmesine sebep olabilir.

Ürolojik hastalıklar ile ilgili daha detaylı bilgiye; www.urolojikayseri.com adresinden ulaşabilirsiniz.