Altın Çocuk Sendromu

Çocukluktan itibaren ebeveynler ile kurulan bağ oldukça önemlidir. Anne ve baba tarafından sevilmek, değer görmek ve dinlenmek bir çocuk için çok önemlidir. Çocuğa gösterilen davranışlar onun ilerde nasıl bir yetişkin olacağının da büyük bir kaynağıdır. Çocuklara yeteri kadar ilgi ve sevgi verilmezse yetişkinlikte bu eksiklik çok büyük bir fark ile gözle görülür olacaktır. Peki çocuğunuza tam tersi çok fazla ilgi ve sevgi verirseniz ne olur? Veya çocuğunuza sürekli mükemmel olmasa bile mükemmel olduğunu söylerseniz ne olur? Benim çocuğum mükemmel bir çocuktur, her işte çok başarılıdır, sınıfın en çalışkanı benim çocuğumdur gibi cümlelerin çocuklar için anlamı nedir? Çocuğunuza bu kadar beklenti yüklerseniz yetişkinlikte çocuğunuzu çok büyük sorunlar karşılayabilir.

Bu yazımızda fazla ve gereksiz övülen çocukların günümüzde ve ilerde nasıl sorunlar yaşayacağını paylaşacağız.

Altın Çocuk Kavramı

Altın çocuk denilince aklımıza gelen kelimelerden biri mükemmel çocuktur. Mükemmel olmak demek asla hata yapmayan, kusursuz olan ve her koşula uyum sağlayabilendir. Peki mükemmel çocuk var mıdır?

Altın Çocuk Nedir?

Ebeveynlerin bir bölümünü çocuklarının her konuda iyi olması gerektiğini savunan bir kesimdir. Her konuda başarılı ve yetenekli olmasını isterler, onların mükemmel olduklarına inanırlar. Bazı ailelerin kendi kafalarının içinde belirledikleri kalıplar vardır ve bu kalıplara çocuklarını koymak isterler. Kalıbın içinde çocuk her şeyiyle kusursuz olmalıdır düşünceleri vardır. Altın çocuk mükemmel olmalıdır.

Ailelerin büyük beklentileri çocuklar için oldukça ürkütücü olmaktadır. Çocuğa bu beklentileri yüklemek aynı sırtına taş yüklemektir de diyebiliriz. “Benim çocuğum çok iyi matematik problemleri çözer.” Cümlesinde örneğin çocuğun matematik dersinde başarılı olduğunu iddia eden bir ifade yer alır. Çocuk eğer gerçekten matematiğe veya problem çözme becerisine sahip değilse o konumda onun üzerine bir beklenti gelmiş olur.

Bazı konularda övgülere layık olmadığını düşünen fakat sürekli olarak bu durumu duyan bir çocuk kusurlarıyla kendini olduğu gibi kabul etmekte zorlanmaya başlar. Kendisiyle barışık olamayan bu çocuk yetersizlik hissetmeye başlar. Anne babası çocuğuna sürekli mükemmel olduğunu söyledikleri için çocuk kendine yeni bir maske oluşturur. Kendini saklamaya başlayan çocuk, suçluluk ve utanç duyguları hissetmeye başlar. Bunun sebebi aslında kendisinin içten içe bildiği maskenin altındaki yetersizlik hissidir. Özellikle gerçekten başarılı olsa bile buna artık inanmamayı da seçebilir.

Çocuğu sürekli övmek aslında çocuğa verilen sevginin de koşullu bir sevgi olduğunu gösterir. Verilen değerin altında sadece mükemmel olursan sevilirsin mesajı farkında olmadan çocuğa verilir.

Çocukların en temel ihtiyaçları oldukları gibi kabul görmektir. Beni ben olduğum için sevin der aslında çocuklarınız. Anne babanın bu davranışları sonucunda çocuklarda oluşan temel varoluş amacı hayatta ebeveynlerin gurur ihtiyaçlarını karşılamak olmaktadır.

Altın çocukları yetiştiren aileler nasıl ailelerdir?

Aile yapısı olarak direkt bir grup söylenemez fakat bunları yapan büyük bir çoğunluk narsist ebeveynler veya hayallerini yitirmiş ebeveynlerdir.

Narsist ebeveynler, kendilerini çocukları üzerinden var etmeye çalışan ebeveynlerdir.

Hayallerini yitirmiş insanlar ise zamanında kendilerinin ulaşamadığı hayallere çocuklarının ulaşmalarını isterler. Çocukları da eğer bu hayallere ulaşamazsa kendini depresyon içerisinde bulabilirler.

Altın çocuk seçilen çocuklara gösterilen davranışlar;

Ailede altın çocuk olarak seçilen çocuk sürekli kıyaslanır.  Kardeşleri arasında veya arkadaş çevresi arasında sürekli bir rekabet vardır. Çocuk bu kıyaslama sonucunda yapmak zorunda olduğunu düşünür ve bunun için kendini sürekli zorlar.

Bir altın çocuğu nasıl tanırız? Altın çocuk yetişkinlikte nasıl davranır?

• Mükemmeliyetçilik duyguları vardır ve her işleri mükemmel olsun isterler,
• İşkolik bireylerdir,
• Dinlenemezler sürekli iş yaparlar,
• Eleştiriye karşı aşırı duyarlılık gösterirler
• Ebeveynlerine karşı sonsuz itaat gösterirler.