Çocuklarda ve Yeni doğan Bebeklerde Covid-19 Salgını

Koronavirüsün tüm dünyaya yayıldığı andan itibaren doğum yapmış veya doğumu yaklaşmış annelerin tedirgin olduğu noktalardan bir tanesidir ‘’salgın hastalık bebeğime bulaşır mı?’’ sorusu. Tüm dünyanın akışını durdurabilecek kadar güçlü bir hastalık olan koronavirüs, genç yaşlı demeden herkesi etkisi altında bırakmıştır.  Bizlerde sizin için çocuklarda ve yeni doğan bebeklerde koronavirüsün etkilerini araştırdık.

Araştırmalar sonucunda koronavirüsün kuluçka süresi ortalama olarak 1 ile 14 gün arasındadır. Fakat doğum sonrası ilk günden itibaren bulaşma oranının olduğu gözlemlenmiştir. Yeni doğan bebeklere koronavirüs bulaştığında hafif ya da orta düzeyde semptomlar göstermektedir. Bunun yanı sıra yeni doğan bebekte eğer koronavirüs var ise pnömoni (zatürre) gelişebilir. Yeni doğan bebekler çocuklara oranla daha hassas bir bünyeye sahiptir.

Yeni doğan Bebeklerde Koronavirüs Belirtileri Nelerdir?

Yeni doğan bebeklerde ateş çok fazla görülmemektedir. Solunum sisteminde hırıltı, nefes almada zorlanma, burun kanadı solunumu, apne ve öksürük görülmektedir. Gastrointestinal Sepsis (çoklu organ yetmezliği)’ne benzeyen ortak bulgular ile çok uyku da görülmektedir.

Yeni doğan Bebeklere Koronavirüs Nasıl Bulaşır?

Annenin doğum öncesinde koronavirüs olduysa anneden bulaşır. Doğum sonrasında ise bebeğe temas eden herkesten bulaşma ihtimali vardır. Koronavirüs ;

• Gebelik döneminde plasenta ile
• Doğum sırasında vertikal geçişte
• Doğum sonrası dönemde ise, damlacık, temas ve fekal-oral yoluyla bebeğe bulaşmaktadır.

Anne sütünden bulaşma oranı ise araştırmalar sonucunda kesin bilgilere varılmamıştır.

Yeni doğan Bebeklerde Koronavirüs Testi Nasıl Yapılır?

Bebeklerde Covid-19 tanısı, alt-üst solunum sürüntü (solunum yolu enfeksiyonu) örneği, laboratuvar kan testi örneği, hızlı tarama testi (1-2 kez tekrar yapılabilir) ve görüntüleme (pnömi, ileus) yani bağırsak düğümlenmesi testleri ile tespit edilebilir.

Hamile Kadınlar Koronavirüs’te Risk Altında mı?

Hamilelik döneminde bağışıklık sisteminin biraz daha hassas olması sebebiyle solunum yolu enfeksiyonlarında ve koronavirüste risk altındadır. Çin’de koronavirüse yakalanan hamile kadınların (147), %8’i orta düzeyde hastalığı atlatmış ve %1’i ise kritik durumda atlatmıştır.

Yeni doğan Bebeklerde Kesin veya Şüpheli Koronavirüs Salgını Nasıl Tespit Edilir?

Hamile kadının postnatal dönemden (doğumdan hemen sonra başlayan süreç) hemen öncesinde koronavirüs testi pozitif(+) çıkan annede bebek pozitif (+) olabilir. Bebeğin doğumundan sonrasında eğer bebek verici kişi pozitif ise (+), bebek pozitif(+) olabilir. Kesinleşmiş biçimde bebeğin koronavirüs olduğunu bilmek için solunum yoluna ve kan testlerine bakılarak teşhis edilmelidir.

Anne ve Bebekte Koronavirüs Şüphesinde Ne Gibi Tedbirler Alınmalıdır?

• Doğum sürecinde anne, doğum odasında diğerlerinden ayrı yatırılmalıdır. Bebek ile temas etmemesi gerekir. Bebeğin göbek bağı kesilir kesilmez klemplenerek anneden uzaklaştırılmalıdır.
• Bebeğin genel sağlık durumu iyi olsa da, diğer bebeklerden ayrı bir alanda transport küvözünde yer almalıdır.
• Eğer yeni doğan bebek yoğun bakım ünitesinde kalacaksa kapalı transport küvöz içerisinde barındırılmalıdır. Personeller kişisel ve koruyucu ekipmana sahip olmalıdır. Negatif basınçlı odada yer alan bebeğin tüm izolasyon tedbirleri alınmalıdır. Koronavirüs olan annenin bebekten uzak kalması gerekir.
• Yeni doğan bebeğin bakımını ve beslenmesi hemşireler tarafından yapılmalıdır.
• Eğer bebekte herhangi bir sorun yok ise normal oda içerisinde anne ile bebek ayrı tutulmalıdır. Aynı oda içerisinde yer alacaklarsa anne ile bebeğin arasında en az 2 metre mesafe bulunmalıdır.
• Refakatçi sağlık bir yetişkinse koruyucu ekipman ile bakımı üstlenebilir. Fakat refakatçi yoksa anne el hijyeni, maske ve diğer önlemleri almak zorundadır.

Koronavirüs Şüphesinde Bebek Nasıl Beslenmelidir?

Yeni doğan bebeklerin ilk 6 ay içerisinde su veya katı besinleri kullanmadan yalnızca anne sütü ile beslenmesi gerekir. 6. Aydan sonra ek besinlerle beraber anne sütü kullanması gereklidir. Eğer anne koronavirüs ise koruma önlemlerini alarak bebeğini emzirebilir.

Anne ve Bebek Koronavirüs ise Ne Zaman Taburcu Edilir?

Yenidoğan bebekte koronavirüs semptomları gözükmüyorsa ve annenin testi negatif çıktıysa hemen taburcu edilebilir.

Anne ve bebek taburcu olduktan sonra koruyucu önlemler alınması gerekir. Karantina uygulamasına geçmek anne ve bebek sağlığı açısından dikkat edilmesi gereken unsurdur. Evde bakım sürecinde doğum sonu uygulamalarının bakım vericinin yapabildiğinden emin olunması gerekir. Evde bulaşma riskini en aza indirmek için gerekli tedbirler alınması önemlidir.

Yeni doğan Bebekte Koronavirüs Tedbirleri Nasıl Alınır?

Anne, temas ve damlacık izolasyonu önlemi alması gerekir. Evde bakım sürecinin başlamasıyla anne sık sık ellerini yıkamalı ve maske(siperlik) kullanmalıdır. Bebekler virüsün taşıyıcısı olabilirler ve bunlara karşılık olarak önlem alınması gerekir.

Anne bebeğini emziriyor ya da sütünü sağıyorsa, bebeğine ve biberonuna dokunmadan önce ellerini yıkamalı ve yüz maskesi kullanmalıdır. Bebeğini emziren anne ise sık sık temizlenmeli ve pompa temizliğine dikkat etmelidir.

Emzirmenin detayları ve yeni doğan bebeklerde emzirme ile ilgili daha detaylı bilgi için;

Çocuklarda Koronavirüs

Çocuklar yeni doğan bebeklere nazaran koronavirüs’ü hafif veya orta düzeyde atlatmaktadır. Yeni doğan bebeklerde bu risk yüksektir.

Çocuklarda Koronavirüs Tedbirleri

Çocuklardan önce aile bireylerinin (anne-baba) kendi hijyenlerine dikkat etmelidir. Tırnaklara, el hijyenine, temasın azaltılması gibi durumlarda daha hassas davranılması gerekir.

• Çocuklarda el yıkamasını alışkanlık haline getirmelisiniz.
• Sosyal mesafenin ne olduğunu çocuğunuza anlatmalısınız.
• Hapşırdığınızda veya öksürdüğünüzde dirsek ile ağzın nasıl kapatılması gerektiğini öğretmelisiniz.
• 1 yaşında çocuğunuz var ise eline aldığı nesnelerin hijyenine dikkat etmelisiniz. Çünkü 1 yaşındaki çocuk eline veya ağzına nesneleri alarak öğrenmeye çalışır.
• Çocuğunuzu haftada 1-2 kez yıkayabilirsiniz. Yaz aylarında bu sayı değişebilir.
• Çocuğunuz diğer kişiler ile görüşmemeli. Eğer aynı ev içerisinde yaşıyorsanız sosyal mesafeye dikkat etmelisiniz. Gerekirse çocuğunuz ile diğer kişiler aynı yerde bulundurulmamalıdır.
• Kıyafetler 60-90 derece arasında yıkanmalı ve ütülenmelidir.
• Çocuğunuzun bağışıklık sisteminin güçlü kalması için yeterli uyku alıp almadığına dikkat etmelisiniz. Dengeli beslenmeli ve yeterli su içmesi oldukça önemlidir. Doktorunuz ile bu durumu görüşerek gerekirse vitamin takviyesi almasını sağlamalısınız.
• Bu süreç içerisinde günlük yaşantıya devam edilmesi gerekir. Yeterli uyku, dengeli beslenme ve bol su tüketimi bağışıklık sistemini güçlendirir.
• Çocuğunuza korkutmadan bu sürecin ne olduğunu anlatmalısınız. Kuralları takip etmesini isteyerek ona güvendiğinizi dile getirmelisiniz.
• Güven duygusu çocuklarda çok önemlidir. Böyle bir süreç içerisinde herkesin hasta olabileceğini anlatın ve anlamasını sağlayın.

Çocuklara Koronavirüs Nasıl Anlatılmalıdır?

Çocuklara koronavirüsü anlatmak oldukça zordur. Eğer okula giden bir çocuğunuz var ise öğretmenlerinin koronavirüs ile ilgili neler anlattığını onlara sorarak ve onlarla konuşarak daha sağlıklı bir iletişime geçebilirsiniz. Çocukların bu dönemde korkmaları oldukça doğaldır. Çocuklara özgürce konuşabilmeleri için fırsat vererek ve onlara hijyen kurallarını hatırlatarak neler yapabileceklerini görmelisiniz.

Astım veya Diyabet Olan Çocuklarda Koronavirüs

Astım rahatsızlığına sahip olan çocuklar grip veya herhangi bir hafif solunum yolu hastalıklarını daha ağır atlatmaktadır. Maske ve sosyal mesafe kurallarına uyması gerektiğini çocuğunuza açıklamalısınız. El hijyenine önem vermesi ve yanında hapşıran ya da öksüren birisi olduğunda oradan uzaklaşması gerektiğini söylemelisiniz.

Diyabetli çocuklarda ise bağışıklık sistemi zayıf olduğu için hem ebeveyn denetimi hem de doktor denetimi ile hareket etmesi gerekir.

Televizyon, telefon veya bilgisayarda çocuğunuzun ne izlediğine dikkat etmelisiniz. Yanlış veya korkutucu bilgiler çocuğunuzu psikolojik olarak etkiler ve korkmaya başlar. Ebeveyn olarak ona anlayacağı dilden anlatıp neler olabileceği hakkında bilgiler vermelisiniz.