Kadın Ve Erkekte Kısırlık Nedenleri
Çiftler düzenli olarak ve korunmasız bir şekilde 1 yıl boyunca ilişkiye girmelerine rağmen gebelik gerçekleşmiyorsa bu duruma kısırlık denir. 35 yaşını geçen kadınlarda bu süre 6 aydır ancak 35 yaş üstü kadınlarda bazen beklemeye de gerek yoktur.
Kısırlık, kadın, erkek ya da her ikisinden kaynaklı olabilir. Ancak bazen de izah edilemeyen kısırlık yani nedensiz olarak gebelik gerçekleşmeyebilir. Gerekli tetkik ve muayeneler yapıldıktan sonra kısırlık sebeplerinin ortadan kaldırılması mümkün olmakla birlikte bazen de tüp bebek tedavisi ile gebelik sağlanabilir.
Kadında Kısırlık Nedenleri Nelerdir?
Kadınlarda kısırlık nedenleri çeşitlidir. Ancak en sık görülen problem tüplerin tıkanık olmasıdır. Çikolata kisti, polikistik over, erken menopoz, yumurtlama bozukluğu ve bazı fiziksel problemler kısırlık nedenleri arasındadır. Bunların tespiti için gerekli muayeneler yapılarak neden saptanır. Bunlardan sadece biri değil, birkaçının da görülmesi mümkündür.
Fallop Tüplerine Ait Nedenler
Gebeliğin gerçekleşmesi için vajinaya giren spermlerin rahim içinden geçip tüplerden de yumurtaya ulaşması gerekir. Eğer fallop tüpleri açık değilse bu durumda gebeliğin gerçekleşmesi zorlaşır. Bazen tüpler tamamen kapalı ya da yapışık olabilir.
Bazen de çeşitli sebeplerden dolayı tüpler hasar görmüş olur. Bu problemler genelde cerrahi müdahale ile halledilebilir.
HSG adı verilen rahim filmi çektirildiği zaman fallop tüplerine ait nedenlerin ne olduğu kolayca saptanır. Cerrahi müdahale sonuçsuz kaldığında tüp bebek tedavisi denenebilir.
Yumurtlama Problemleri
Her kadın yumurta rezervi ile doğduğundan yumurtalıktaki yumurtalardan biri her ay büyür ve çatlar. Ancak bazı kadınlar adet düzensizliği yaşar ve yumurtlama olmaz. Adeti geciken ya da hiç adet olamayan kadınlarda yumurtlama problemlerinin tespiti için USG ile ovulasyon takibi, servikal pap-smear ya da adet öncesi biyopsi yapılabilir. Sorun tespit edildikten sonra ona göre tedavi şekli belirlenir.
Yumurtlama problemleri ile ilgili bir içeriği daha önce oluşturmuştuk. Buraya bırakıyoruz.
Serviks Problemleri
Bazen kadınlarda rahim ağzından sperm içeri girerken vajinadaki salgılar spermleri öldürebilir. Bunu tespit etmek amacı ile kadından ve erkekten örnek alınıp test edilir. Serviks problemlerinin üstesinden aşılama ile gelinmesi mümkündür. Eğer aşılama ile gebelik oluşmazsa bu durumda diğer tedavi yöntemleri denenir.
Rahim Kaynaklı Problemler
HSG adı verilen ilaçlı rahim filmi ile rahim kaynaklı problemler araştırılır. Adet bitiminden sonra ve yumurtlamadan önce ilaç rahim ağzından verilerek tüplere doğru ilerlemesi sağlanır. İlacın gidiş yolu izlenerek tüplerde tıkanıklık ya da herhangi bir problem olup olmadığı da saptanır. Problem varsa cerrahi müdahale gerekebilir.
Rahim iltihabı gibi sorunların tespiti durumunda ise önce ilaç tedavisi, sonrasında gerekli görülürse cerrahi müdahaleler düşünülür. Rahim içindeki sorunların tespitinde kullanılan yöntemleri öğrenmek için kısırlık tedavisinde uygulanan testler adlı yazımızı inceleyebilirsiniz.
Karın Zarını İlgilendiren Sorunlar
Karın zarında anomaliler görülüyorsa bu durumda teşhis için laparoskopi yapılır. İç organların görülmesi mümkün olan bu işlem sonrasında gebelik oluşması da mümkündür.
İzah Edilemeyen İnfertilite
Bazen çiftlere yoğun tahlil ve testler yapılmasına rağmen gebeliğe engel hiçbir nedenle karşılaşılmaz. Çiftlerin en az % 5’inde görülen bu duruma izah edilemeyen infertilite denilir. Bu durumda bazen aşılama denense de gebelik gerçekleşmediğinde tüp bebek tedavisi de denenebilir.
Yaş Faktörü
Kadınlarda yaş ilerledikçe doğurganlık azalır. Kadınların menopoz gerçeği ve yaş ilerledikçe yumurtanın döllenme güçlüğü yaş faktörü ile ilgilidir. 35 yaşından sonra gebe kalma şansı düştüğünden ileri yaştaki kadınlarda gebelik için farklı tedaviler uygulanır.
Erkekte İnfertilite Nedenleri
Erkekte infertilite nedenleri de çiftlerdeki kısırlığın % 50’lik kısmını oluşturur. Erkeklerde infertilite nedenleri kadınlara göre daha azdır. Çünkü erkeklerde genelde sperm ya da testislerle ilgili problemler vardır.
Hormonal Nedenler
Erkeklerde FSH ve LH hormonları sperm üretimini ve testosteronun salgılanmasını sağlar. Eğer bu hormonlarda problem söz konusu ise sperm ve testisler nedeni ile kısırlık mümkündür.
Testislere Ait Nedenler
Spermlerin morfolojik ya da hız problemi varsa testislere ait kısırlık sebepleri vardır.
Sperm Taşıyıcı Kanallara Ve Organlara Ait Nedenler
Spermler testislerde üretilir ve oradan da kanallar yardımı ile penise taşınır. Spermler, üretim aşamasından penise taşınmasına kadar problemle karşılaşılırsa bu durumda yumurtanın döllenmesi gerçekleşmez. Sperm taşıyıcı kanallarda bazen doğuştan bazen de sonradan problem görülebilir. Özellikle prostat tedavisi sonrasında meni çıkışı penisten olmayacağından gebelik de doğal yolla gerçekleşmez. Bu durumda tüp bebek tedavisi uygulanabilir.